Çocuklar için felsefe eğitiminin yapı iskeletinde, çocukların katılımcı olmaları esastır. Yani çocuklar, ilgilerini çeken uyaranın karşısında sürekli aktif olma halindedir. Düşünürler, konuşurlar, uygularlar. Bütün süreci kendileri oluştururlar. Elde ettikleri tüm bilgiler, ortak bir çabanın ürünü olduğu için kalıcı bir öğrenme ve hatırlama vardır.

Bu atölyemizde, günlük yaşantımızda sıkça karşımıza çıkan kavramları (sevgi, dostluk, haz öteleme, özgürlük, paylaşım, teknoloji, sanat…) çocukların dikkatini çekebilecek uyaranlar ile yönlendirerek felsefi soruşturma yapmalarına destek oluyoruz. Çocuklar, bu felsefi soruşturmalarda çember veya nal şeklinde oturtulur. Soruşturma süresince eğitmenin görevi, sadece bilgi veren bir figür veya bir otorite olmak değil, düşünme süreçlerine yardımcı olacak bir kolaylaştırıcı olmaktır.

Felsefi soruşturma seansları, bir uyaran ile başlatılır. Bu bir hikâye, fabl, video, nesne veya düşünme sürecini başlatacak herhangi bir şey olabilir. Şöyle ki; bir insanın beynine sahip olduğunuzu ancak geri kalan kısımlarınızın metal olduğunu varsayın, gözleriniz, ağzınız, burnunuz ve her şeyiniz… Bu durumda hala bir insan olur muydunuz? Böyle bir soru ile katılımcıların düşünme süreçleri kolaylaştırıcı tarafından dikkatle takip edilir. Kolaylaştırıcı, çocukların felsefi bir soruşturmaya çekilebilmesi için eğitim ve deneyimi ile çaba sarf eder.

Felsefi soruşturma topluluğunun öncülerinden olan Catherine C. McCall çocuklar için felsefe eğitimi uygulamalarında çocukların;

• Empati ve kendilerini başkalarının yerine koyma becerileri
• Aktif ve ilgiyle dinleme
• Bütün-parça ilişkilerini ayırt etme
• Fikirlerini değiştirme iradesi
• Soyut kavramları analiz etme performansı
• Ahlaki akıl yürütme becerileri
• Meta-bilişsel beceriler vb.

kazanımlar elde ettiğini bilimsel verilerle gözlemlemiş, fakat özellikle şu bilginin de altını çizmiştir. Bu eğitimi verecek olan kişilerin özellikle iyi bir pedagojik eğitim almış olmaları çok önemlidir.

Farkındalığı gelişmiş, kendini gerçekleştirmeyi hedeflemiş, topluma karşı duyarlı, kendini ve başkalarını ötekileştirmeden sevebilmeyi becerebilen, meraklı bir toplum oluşturmak bizim elimizde.

Çocuklar için felsefe, sağlıklı bir toplum kurmamız için oluşturulmuş, gelişmeye devam eden ve yol gösteren bir eğitim kuramıdır.

Feray Orman